علوم آزمایشگاهی بالینی یکی از شاخههای علوم پزشکی است و بیشتر با آنالیز آزمایشگاهی خون، مایعات و بافتهای بدن انسان با هدف تشخیص بیماری، پیگیری درمان و حفظ سلامت افراد جامعه سر و کار دارد.
این رشته که به نام مدیکال تکنولوژی در دانشگاه های جهان آموزش داده می شد در سال 1976 Credentialing Agency National آنرا به( Medical Laboratory Sciences (MLS) تغییر داد به طوری که در حال حاضر این رشته به نامهای Medical Laboratory Sciences و یا ClinicalLaboratory Sciences وجود دارد . اکثرا معتقدند که نام جدید وظایف حرفه ای شاغلین این رشته که به نام (ClinicalLaboratory SciencesOfficer (MLSO)نامیده می شوند را بهتر بیان می کند .
در ایران دوره کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی از سال 1347 در دانشگاههای تهران، شیراز، اصفهان، تبریز، اهواز و.... تاسیس گردید که بعد از انقلاب فرهنگی به صورت کاردانی و کارشناسی ناپیوسته در آمد .در این رشته به موازات پیشرفت علوم پزشکی و گسترش دامنه روشهای تشخیصی تجهیزات آزمایشگاهی نیز بسیار پیشرفت کرده بطوریکه امروزه شاغلین این رشته از دستگاههای الکترونیکی و اتوماتیک بسیار دقیق و حساس برای انجام آزمایشات مختلف بهره میگیرند.
رشته علوم آزمایشگاهی بالینی در مقطع کارشناسی پیوسته ۱۳۰ واحد دارد که ۱۶ واحد آن کارآموزی در مراکز درمانی است.دوره کاردانی دارای ۷۲ واحد است. همچنین در دوره کارشناسی ناپیوسته ۶۶واحد درسی ارائه میشود.
همچنین واحدهایی نظیر خونشناسی ؛ بیوشیمی پزشکی ؛ ایمنیشناسی ؛ باکتریولوژی پزشکی و میکروبیولوژی پزشکی و ویروسشناسی پزشکی و انگلشناسی و قارچشناسی پزشکی را حتی از فارق التحصیلان پزشکی عمومی با کیفیت و تعداد واحد بیشتری فرا میگیرند.
دروس علوم آزمایشگاهی بالینی هم پوشانی زیادی با دروس علوم پایه پزشکی دارد.
ردیف نام درس ردیف نام درس ۱ آناتومی ۱۱ ایمنیشناسی ۲ آسیبشناسی ۱۲ خونشناسی ۳ میکروبشناسی ۱۳ ایمونو هماتولوژی (بانک خون) ۴ باکتریشناسی پزشکی ۱۴ زیست سلولی ملکولی ۵ ویروسشناسی پزشکی ۱۵ بیوشیمی ۶ قارچشناسی پزشکی ۱۶ بیوشیمی پزشکی ۷ انگلشناسی پزشکی ۱۷ زبان تخصصی ۸ دارو شناسی (فارماکولوژی) ۱۸ ژنتیک پزشکی ۹ بیماری های داخلی ۱۹ هورمون شناسی ۱۰ بافتشناسی ۲۰ کارآموزی در بیمارستان(16 واحد) با وجود اینکه چندین سال از حذف رشتهٔ علوم آزمایشگاهی در مقاطع بالاتر از کارشناسی میگذرد اما وجود گرایشهای فراوان تا حدی این کمبود را جبران کردهاند. از رشتههای موجود میتوان به بیوشیمی بالینی، خون شناسی، ایمونولوژی، میکروبیولوژی، قارچ شناسی،باکتریولوژی، ژنتیک انسانی، انگل شناسی، سم شناسی و ویروس شناسی اشاره کرد.
باید توجه کرد که این رشته بیشتر به جنبه تشخیصی تکیه دارد و کمتر با بیمار برخورد پیدا میکند. فارغ التحصیلان مقاطع بالاتر از کارشناسی امکان تدریس در دانشگاههای پزشکی را هم دارند.
فارغ التحصیلان مقطع دکترا امکان راه اندازی آزمایشگاه در گرایش خود را دارند. دربارهٔ تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی گفتنی است که در حال حاضر بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کسانی حق تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی دارند که در یکی از رشتههای پاتولوژی یا علوم آزمایشگاهی دارای درجه دکترای حرفهای باشند. البته دارندگان مدرک phd در هر کدام از رشتههای تخصصی آزمایشگاه اجازه تأسیس آزمایشگاه در حیطه تخصصی خود را دارند. این رشته از نظر کاربرد و بازارکار، یکی از رشتههای خوب گروه پزشکی است. زیرا با توجه به توسعه و اهمیت امر بهداشت و زمینه مناسب کاری، اغلب فارغالتحصیلان این رشته به راحتی وارد بازارکار میشوند.